بورس چیست؟!

بورس (به فرانسویBourse ) یا بهابازار به بازاری رسمی و دائمی گفته می‌شود که در آن دارایی های مختلف مالی معامله می شود.  قیمت‌گذاری، خرید و فروش کالا، قرارداد آتی و اوراق بهادار از جمله مواردی است که در این بازار انجام می‌پذیرد.
و اما پیدایش واژه ی بورس به چه زمانی برمی گردد؟ اوایل قرن پانزده میلادی، بازرگانان در میدانی به نام تربورس (TerBeurze) در مقابل خانه ی شخصی به نام "واندر بورس" در شهر بروژ در شمال غربی بلژیک، گرد هم می آمدند و به خرید و فروش می پرداختند. از آن زمان به بعد، به مکان هایی مشابه که بازرگانان، دلالان و صرافان در آنجا به خرید و فروش مشغول بودند، واژه ی بورس اطلاق گردید.

در آن دوران، مقررات و نظم خاصی بر مکان هایی که در آن خرید و فروش انجام می گرفت حکم فرما نبود  و هر شخصی به راحتی می توانست در آنجا به فعالیت بپردازد. اما به مرور زمان نظم و انضباط و قوانین خاصی در این مکان ها حاکم شد و رفته رفته تنها بازرگانان، صرافان و دلالان بودند که این اجازه را داشتند تا در آن مکان ها به معامله و خرید و فروش بپردازند. بازرگانان که تا آن زمان در خیابان ها و میادین شهر خرید و فروش می کردند، در گذر زمان و با ایجاد تالارهای مسقف، مکان های مخصوص به خود را داشتند و برای انجام معاملات وارد این تالارها می شدند.

لازم به ذکر است که اولین مرکز بورس اوراق بهادار جهان نیز در سال ۱۴۶۰ میلادی در شهر «انورس» بلژیک تأسیس شد. هرچند در برخی از منابع علمی و تاریخی آمده است که تأسیس اولین بورس جهان به اوایل قرن هفدهم میلادی و شهر آمستردام هلند باز می گردد. در صورتیکه همان طور که گفته شد پیشینه آن به قرن پانزدهم میلادی بازمی گردد. امروزه نیز یکی از منابع مهم تأمین سرمایه در سطح بین‌المللی بورس آمستردام است.

تاریخچه پیدایش بورس در ایران

پیدایش بورس در ایران به چه زمانی برمی گردد؟

ایده ایجاد و مطالعات اولیه درباره بورس در ایران به سال 1315 باز می گردد. در این سال، شخصی به نام (ران لوترفلد) پس از بررسی شرایط و مطالعات گسترده در ایران، اساسنامه داخلی بورس را تهیه و به مسئولان ارائه نمود. اما با آغاز جنگ جهانی دوم، تأسیس بورس در ایران به تعویق افتاد. سرانجام در سال 1314، موافقت نامه اولیه تأسیس بورس در ایران تشکیل و تنظیم شد و در سال 1345 لایحه تشکیل بورس اوراق بهادار در مجلس شورای ملی تصویب شد. در نهایت در پانزدهم سال 1346، بورس اوراق بهادار تهران با انجام چند معامله، فعالیت خود را به طور رسمی آغاز نمود. امروزه نیز بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، بورس کالای ایران و بورس انرژی تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار مشغول فعالیت هستند.